درخواست ویزای تحصیلی ایران

سفرهای بین المللی و اقامت در سرزمینی دیگر به هر مقصد و با هر منظوری نیاز به تدابیر خاص و پیش نیازهایی دارد. داشتن گذرنامه و در برخی موارد ویزا از الزامات هر عبور و مرور بین مرزی است. هر کس به منظوری، راهی مقصدهای برون مرزی می شود. برخی برای سفر، عده ای برای مأموریت های شغلی، بعضی مقصدها پذیرای زائران مذهبی هستند، برخی دیگر مهاجرانی هستند که در پی سرزمینی تازه برای گذراندن باقی عمر بوده و برخی از مسافران بین المللی نیز به قصد تجارت یا تحصیل راهی سرزمین های دیگر می شوند. به هر حال این سفرها به هر منظوری که باشند نیاز به تدابیری خاص پیش از هر اقدامی دارند. اخذ گذرنامه یا پاسپورت اولین قدم برای آغاز یک سفر فرامرزی است. داشتن گذرنامه امری ضروری و لازم است. اما برای بعضی از مقصدهای خاص علاوه بر گذرنامه نیازمند مورد دیگری به نام ویزا نیز هستیم. ویزاها متفاوت هستند و انواع آن ها طبق هدف مسافر دسته بندی می شوند. ویزای تحصیلی ایران و سایر کشورها از جمله محبوب ترین ویزاهایی است که سفارتخانه ها و کنسولگری ها صادر می کنند. داشتن ویزای تحصیلی، شانس اقامت دائم در بسیاری از کشورها را بالا می برد. کانادا، آلمان، ایرلند، نیوزلند و سنگاپور پنج کشوری هستند که اخذ ویزای تحصیلی آن ها در بین دانشجویان سراسر جهان بسیار محبوب است. هدف این نوشتار آشنایی خوانندگان با انواع ویزاها به ویژه ویزای تحصیلی ایران است. همچنین شرحی از مراحل درخواست ویزای تحصیلی ایران برای دانشجویان غیر ایرانی نیز خواهیم داشت.

تفاوت ویزا و گذرنامه چیست؟

گذرنامه یا پاسپورت سندی است که تابعیت یک شهروند را تعیین می کند. اگر به خارج از کشور خود سفر کنید، برای ورود به کشور مقصد، تابعیت شما باید با پاسپورت مورد بررسی قرار گیرد. گذرنامه شامل مشخصات فردی، تاریخ تولد، عکس و خصوصیات جسمی شماست. گذرنامۀ دیپلمات ها و شخصیت های سیاسی با مسافران عادی متفاوت است. این گذرنامه ها به شخصیت های سیاسی مصونیت می بخشد. اما ویزا یا روادید سندی است که در گذرنامه قرار می گیرد و دارندۀ روادید اجازۀ ورود، خروج و اقامت به مدت مشخص را دارد. از جمله متداول ترین انواع ویزا می توان به ویزای توریستی، دانشجویی، کاری و ترانزیتی اشاره کرد. بسته به مقصد سفرتان، ویزا می تواند یک یا چند بار مورد استفاده قرار گیرد. برخی ویزاها باید پیش از ورود به کشور در گذرنامه ثبت شوند و برخی دیگر هنگام ورود به کشور اعطا خواهند شد. همچنین برای اخذ ویزای بعضی از کشورها نیاز به مصاحبۀ حضوری و غربالگری پزشکی است. از نظر ظاهری نیز ویزا یک مهر یا لیبل است که در گذرنامه درج می شود و بنا به هر هدف و مقصد سفری، این سند متفاوت خواهد بود.

انواع ویزا برای ورود به جمهوری اسلامی ایران

برای درخواست ویزا یا روادید ایران باید پس از تعیین هدف سفر به سفارتخانه های جمهوری اسلامی ایران رفته و طبق درخواستی که داده اید، شرایط شما بررسی شده و ویزا به شما تعلق خواهد گرفت. انواع ویزاهای غیر مهاجرتی برای ورود به جمهوری اسلامی ایران به شرح زیر است:

ویزای ورود A

این ویزا مربوط به اتباع خارجی است که از وزارتخانه ها، سازمان ها، نهادهای دولتی و خصوصی دعوتنامه دارند و هدف آن ها از سفر به ایران مذاکره، عقد قرارداد، انجام پروژه های متفاوت در زمینه های علمی، عمرانی و یا سرمایه گذاری است. همچنین فروش و نصب تجهیزات خاص نیز از اهداف مسافران این نوع ویزاست. اشخاص فرهنگی، محققین، رانندگان حامل کالا یا مسافر، ورزشکاران، هیئت های رسمی، افراد خارجی که اعضای خانواده شان در ایران ساکن هستند، تجار و کارکنان سازمان ملل از درخواست کنندگان احتمالی ویزای نوع (A) هستند.

ویزای توریستی یا جهانگردی B

این ویزا مخصوص مسافرانی است که به قصد تفریح یا جهانگردی وارد ایران می شوند.

ویزای زیارتی C

ویزای زیارتی مختص مسلمانان خارجی است که به قصد زیارت اماکن مقدس وارد کشور می شوند. مشهد و قم بزرگ ترین میزبانان این مسافران هستند.

ویزای سیاسی D و ویزای خدمت S

دارندگان ویزاهای سیاسی و خدمت اغلب دیپلمات ها، مقام های رسمی سفارتی یا کنسولی و مأمورین بین المللی هستند. این افراد معمولاً به منظور مأموریت های بین المللی، شرکت در اجلاس مختلف، تبادلات فرهنگی و سیاسی و همچنین کارآموزی وارد کشور می شوند.

ویزای تحصیلی ایران نوع E

این نوع ویزا مختص دانشجویان یا طلاب علوم دینی است که به قصد تحصیل به ایران می آیند.

ویزا با حق کار F

ویزای (F) مختص اتباع خارجی است که قصد اشتغال در ایران را دارند.

ویزای عبور G

ویزای عبور یا ترانزیت برای مسافرانی است که قصد سفر به کشوری غیر از ایران را دارند. اما باید برای رسیدن به مقصد از ایران عبور کنند. توریست ها، تاجران و رانندگان درخواست کنندگان ویزای (G) هستند.

ویزای مطبوعاتی H

کارکنان انواع رسانه های خارجی اعم از دیداری، شنیداری، نوشتاری و دیجیتالی که قصد تهیۀ برنامه یا گزارش از ایران را دارند، متقاضیان این نوع ویزا هستند. اغلب خبرنگاران در رویدادهای خاص با این ویزا به کشور ایران سفر می کنند.

ویزای سرمایه گذاری I

تاجران و سرمایه گذاران خارجی با این ویزا اقدام به سرمایه گذاری در صنایع مختلف ایرانی می کنند. بنابراین ویزای (I) مختص سرمایه گذاری با منشأ خارجی است و این سرمایه می تواند به شکل پول نقد یا تجهیزات فنی خاص باشد.

ویزای خانواده M

این ویزا به منظور رفع مشکلات بانوانی تدوین شده که همسر خارجی دارند. برای تسهیلات بیشتر به همسر و فرزند خارجی این بانوان، این افراد با رعایت قوانین خاص جمهوری اسلامی ایران می توانند روادید خانواده اخذ کرده و با بستگان ایرانی خود در ارتباط باشند.

ویزای درمانی T

برای اتباع خارجی که در یکی از مراکز معتبر درمانی ایران پذیرش شده باشند، ویزای درمانی صادر می شود. از آن جایی که علم پزشکی ایران در چند سال گذشته پیشرفت شایانی داشته و هزینۀ درمان نسبت به سایر کشورها پایین تر است، بسیاری از تبعۀ کشورهای همسایه برای درمان به ایران می آیند.

ویزای تحصیلی ایران

ویزای تحصیلی همان طور که از نامش بر می آید، مختص دانش آموزان یا دانشجویانی است که قصدشان از خروج از کشور ادامۀ تحصیل است. اخذ پذیرش تحصیلی در دانشگاه های خارجی یکی از شانس های گرفتن اقامت در کشور مقصد است. از آن جایی که هر کشور تحت قوانین خاص خود اداره می شود، بالطبع شرایط درخواست و اخذ انواع ویزاها از جمله ویزای تحصیلی در هر کشوری متفاوت است. پیش از اقدام به اخذ ویزای تحصیلی برای هر کشوری باید ابتدا از یک مرکز آموزشی معتبر در کشور مقصد پذیرش بگیرید. متقاضی ویزای تحصیلی تا زمانی که پذیرش مؤسسۀ آموزشی را کسب نکند، امکان اخذ ویزا را نخواهد داشت. ویزای تحصیلی خود به دو نوع دانشجویی و دانش آموزی تقسیم می شود. تقسیم بندی دیگری که در مورد ویزای تحصیلی صادق است، دو نوع کوتاه مدت و بلند مدت آن می باشد. ویزاهای کوتاه مدت برای گذراندن دورۀ کوتاه زبان یا یک فن خاص بوده که مدت آن معمولاً سه ماهه است. اما ویزای بلند مدت مختص کسانی است که می خواهند دوره های یک مدرک دانشگاهی را بگذرانند و مدت آن از چند ماه تا چند سال متغیر است. همواره به متقاضیان توصیه می شود که روند اخذ ویزا را با مدت زمانی که دانشگاه مورد نظرشان برنامه ریزی می کند، تنظیم کنند.

دانشجویان خارجی با توجه به سابقۀ تحصیلی، ملیت و توانایی تکلم به زبان کشور مقصد پذیرش می شوند.  درخواست ویزای تحصیلی ایران نیز برای دانشجویان خارجی پیرو همین قاعده بوده و خارجیان علاقمند به تحصیل در مؤسسات آموزشی ایران هم باید سلسله مراتبی را بگذرانند. طبق گفتۀ قائم مقام وزیر علوم در امور بین الملل، در حال حاضر حدود 54 هزار دانشجوی غیر ایرانی مشغول تحصیل در دانشگاه های ایران هستند. با توجه به این که 40 دانشگاه بزرگ ایران دارای رنکینگ خوبی در جهان هستند و رتبۀ علمی بالایی دارند، بسیاری از دانشجویان خارجی علاقمند به سرزمین های خاوری، ایران را به عنوان مقصد تحصیلی خود انتخاب می کنند.

یکی از فاکتورهای مهم در تعیین رتبۀ علمی دانشگاه ها  تعداد ارائۀ مقالات علمی است و ایران در این مورد طبق آمار مقالات (ISI) مقام پانزدهم دنیا را دارد. اکثر علاقمندان به رشته های علوم انسانی و ادبیات شرقی مشغول تحصیل در سرزمین ما هستند. پذیرش دانشجوی خارجی باعث رشد علمی و تبادلات فرهنگی خوبی با جهان خواهد بود. در جهان اسلام می توان گفت ایران کشور سرآمدی در پذیرش دانشجویان، بدون توجه به جنسیت آن هاست و از آن جایی که در برخی از کشورهای اسلامی برای بانوان محدودیت هایی وضع شده است، تعداد دانشجویان دختر خارجی در ایران از کشورهای اسلامی رقم قابل توجهی دارد.

دانشجویان خارجی مشغول تحصیل در دانشگاه های تحت نظارت وزارت علوم، وزارت بهداشت و مجموعۀ دانشگاه آزاد هستند. البته دانشگاه های آزاد بیشتر به دلیل سهولت پذیرش و تنوع رشته ها مورد توجه خارجی ها قرار دارد. حدوداً چهار هزار دانشجوی پزشکی خارجی در دانشگاه های وزارت بهداشت در حال تحصیل هستند. یکی از دلایل علاقمندی خارجی ها به دانشگاه های ایران، نام گذاری هوشمندانۀ برخی از دانشگاه ها است که به نام پرآوازۀ مشاهیر ایرانی مزین شده اند که در جهان نام آور است.

جالب است بدانید طبق آمار رسمی اکثر دانشجویان خارجی خواهان پذیرش در دانشگاه هایی هستند که نام بزرگان بر آن نقش بسته است. دانشگاه خواجه نصیر تهران، بوعلی سینا در همدان، خوارزمی در کرمانشاه و موارد دیگری از این دست خود برندی از نام آوران بزرگ ایرانی هستند که با همین نام گذاری هوشمندانه باعث تبادل فرهنگی و افزایش علاقمندی دیگران به سرزمین عزیز ما گشته اند. در حالی که همه جا سخن از فرار مغزها و مهاجرت تحصیلی ایرانیان است، بیش از چهل دانشگاه کشور پذیرای دانشجویان خارجی است که شانزده درصد آن ها مشغول به تحصیل در مقطع دکتری هستند.

آشنایی با فرم درخواست ویزای تحصیلی ایران

فرم درخواست ویزای تحصیلی ایران شامل موارد زیر است که هر دانشجوی خارجی برای شروع باید این فرم را تکمیل و ارسال کند:
–    نام
–    نام خانوادگی (یا تخلص در برخی از کشورها)
–    نام پدر
–    تاریخ تولد
–    محل تولد
–    تابعیت
–    شمارۀ گذرنامه
–    تاریخ صدور
–    تاریخ انقضا
–    محل اخذ ویزا
–    وضعیت تأهل
–    دانشگاه محل تحصیل (دانشگاهی که از آن پذیرش گرفته اید)
–    رشتۀ تحصیلی
–    مقطع تحصیلی
–    کد پستی
–    پست الکترونیکی
–    شمارۀ تلفن در کشور متبوع
–    شمارۀ تلفن در ایران
–    آدرس محل سکونت
–    شمارۀ پرونده در سامانۀ ساارگ (saorg)

سامانۀ saorg چیست؟

سامانۀ ساارگ، سامانۀ جامع پذیرش دانشجویان غیر ایرانی است. تمامی دانشجویان، حتی مهاجران ساکن ایران که از طریق کنکور سراسری در دانشگاه های مختلف پذیرفته شده اند و کلیۀ دانشجویان اعم از بورسیه یا غیر بورسیه که با روادید تحصیلی وارد ایران می شوند، ملزم به ثبت نام و تشکیل پرونده در این سامانۀ جامع هستند. بنابراین پس از اخذ ویزا و پذیرش در دانشگاه مورد نظر، قدم بعدی ثبت نام در سامانۀ ساارگ است.

روند درخواست ویزای تحصیلی ایران

جمهوری اسلامی ایران در راستای تعهدات خود به جهان اسلام، اولویت پذیرش دانشجوی غیر ایرانی را با جوانان مستعد کشورهای همسایه و مسلمان می داند. طبق آیین نامۀ مصوب در تاریخ اردیبهشت ماه سال 1385 برای درخواست ویزای تحصیلی ایران انجام چندین مرحله الزامی است. ابتدا با تعریف دانشجوی غیر ایرانی طبق این آیین نامه آشنا شویم: دانشجوی غیر ایرانی شخصی است که گذرنامۀ خارجی دارد و با روادید تحصیلی وارد کشور شده است. داشتن گواهی پایان دورۀ دبیرستان، کارشناسی یا کارشناسی ارشد با معدل بالای 14 از 20 (یا معادل آن در کشور مبدأ) برای ادامۀ تحصیل و درخواست ویزای تحصیلی ایران ضروری است. توجه داشته باشید که اتباع خارجی نمی توانند همۀ رشته های دانشگاه های ایران را انتخاب کنند. برخی از رشته های خاص برای اتباع غیر ایرانی یا افراد دو تابعیتی مجاز نیست. همچنین مدارک تحصیلی و نمرات متقاضیان دانشگاه های ایرانی باید به تأیید کارشناسان مربوطه در سفارت های جمهوری اسلامی ایران در کشور مبدأ برسد. اگر این مدارک به زبان انگلیسی نبودند، باید به زبان رسمی جمهوری اسلامی ایران یعنی فارسی ترجمه شوند.
دانش پذیرانی که از کشور افغانستان دیپلم خود را اخذ کرده اند، باید مدرک آن ها توسط وزارتخانه های معارف و خارجه و سپس سفارت جمهوری اسلامی ایران در کابل تأیید شود. اشخاصی که در کشور خود مدرک کاردانی داشته اند، تحصیل آن ها در مقطع کارشناسی در ایران بلامانع است و آموزش دانشگاه ایرانی مقصد امور مربوط به تطبیق دروس را بر عهده خواهد داشت.
دانشجوی خارجی باید مدارکی به عنوان تأیید تمکن مالی برای پرداخت هزینۀ شهریۀ دانشگاه و هزینۀ زندگی در ایران را داشته باشد. لازم به ذکر است بر خلاف دانشجویان ایرانی که می توانند در دانشگاه های وزارت علوم و بهداشت به صورت رایگان تحصیل کنند، دانشجویان خارجی ملزم به پرداخت شهریه هستند. نکتۀ آخر این که دانشجوی خارجی ضمن این که باید تسلط کافی به زبان فارسی داشته باشد، ملزم به گذراندن آزمون زبان فارسی در مؤسسۀ لغت نامۀ دهخدا و مرکز بین المللی آموزش زبان فارسی و کسب گواهی موفقیت در این آزمون است.
مدارک لازم برای درخواست ویزای تحصیلی ایران و پذیرش در دانشگاه
برای درخواست ویزای تحصیلی ایران مدارکی لازم است که عبارتند از:
–    فرم درخواست پذیرش تکمیل شده در سایت دانشگاه
–    تصویر مدارک تحصیلی برابر با اصل شده
–    اسکن مدارک هویتی برابر با اصل شده
–    یک قطعه عکس جدید
–    رسید بانکی واریز هزینۀ بررسی پرونده
داوطلبان تحصیل در ایران ابتدا فرم درخواست الکترونیکی را تکمیل می کنند و در صورت حائز شرایط بودن به سفارتخانه های جمهوری اسلامی ایران برای اطلاعات بیشتر مراجعه می کنند.
دفتر پذیرش دانشگاه موظف به بررسی مدارک پس از دریافت آن هاست و در صورت تشخصیص حائز شرایط بودن دانشجو اقدام به ثبت نام فرد می کند. اگر هم داوطلب را واجد شرایط ندانست می تواند اقدام به عدم پذیرش یا پذیرش دانشجو به صورت مشروط به گذراندن دروس پیش نیاز کند. دانشگاه های پذیرندۀ دانشجوی خارجی پس از ثبت و تأیید درخواست داوطلب غیر ایرانی، شورایی تشکیل داده و تصمیم نهایی را برای پذیرش اتخاذ خواهند کرد. دانشجویانی که خواهان ادامۀ تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری هستند، می توانند پیش از اقدامات اولیه، پذیرش خود را توسط استاد مورد نظر تأیید کنند. داوطلبان مقطع دکتری درخواست خود را باید به استادی که مرتبه اش در هیئت علمی دانشیار یا بالاتر است، ارائه نمایند.
شورای پذیرش دانشجویان غیر ایرانی متشکل از معاون آموزش، معاون بین الملل، معاون پژوهش، نمایندۀ ریاست دانشگاه، مدیر کل برنامه ریزی و همکاری های بین المللی و مدیر کل خدمات آموزشی دانشگاه است که اختیار تام در جهت پذیرش یا عدم پذیرش دانشجوی خارجی را دارد. پس از این که درخواست داوطلب به تأیید رسید، این شورا درخواست ویزای تحصیلی ایران برای دانش پذیر مذکور در سفارت خانه را صادر می کند.

هزینۀ تحصیل دانشجویان خارجی در ایران

میزان شهریۀ دانشجویان خارجی در دانشگاه های ایران بسته به نوع دانشگاه متفاوت است و تصمیم گیری این مورد بر عهدۀ هیئت امنای دانشگاه می باشد. از طرفی برخی از دانشجویان خارجی توسط وزارت علوم و تحقیقات یا وزارت بهداشت بورسیه می شوند. دانشجوی بورسیه مانند دانشجوی روزانۀ ایرانی از پرداخت هزینه های تحصیل معاف است. اما اگر زمان بورس تمام شود و طبق مقررات دانشگاه هنوز تحصیل فرد مجاز باشد، هزینۀ سنوات باقی مانده به صورت شهریه بر عهدۀ دانشجو خواهد بود. هزینۀ درس های پیش نیاز نیز شامل هزینه های بورسیه خواهد شد. برای دانشجویان غیر بورسیه، شهریه طبق قرارداد منعقد شده باید در زمان مقرر واریز شود. در غیر این صورت از ادامۀ تحصیل وی ممانعت به عمل خواهد آمد.

ثبت نام و قوانین تحصیل دانشجویان خارجی در ایران

پس از این که پذیرش دانشگاه مورد نظر تکمیل و درخواست ویزای تحصیلی ایران تأیید شد، نوبت به مرحلۀ ثبت نام می رسد. مدارک لازم برای ثبت نام دانشجویان غیر ایرانی تفاوت چندانی با مدارک ارائه شده توسط دانشجویان ایرانی ندارد. البته مدارک پذیرش سفارتخانه نیز باید ارائه شود. به هر حال مدارک قابل ارائه به شرح زیر هستند:
–    مجوز بلامانع بودن تحصیل پذیرفته شدۀ خارجی توسط وزارت علوم و تحقیقات و فناوری یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
–    دارا بودن روادید یا ویزای تحصیلی
–    فیش پرداخت شهریۀ نیم سال اول تحصیلی
–    اصل دیپلم یا مدرک آخرین مقطع تحصیلی و تأییدیۀ تحصیلی محل آموزشی پیشین
–    اصل مدارک هویتی
اگر پس از پذیرش دانشجو، دانشگاه تشخیص دهد که دانشجو تسلط کافی به زبان فارسی ندارد، مرخصی تحصیلی بدون درج سنوات برای دانشجو لحاظ خواهد شد و فرد برای تکمیل دانش زبان فارسی خود به مؤسسۀ لغت نامۀ دهخدا یا مرکز بین المللی آموزش زبان فارسی ارجاع می شود. پس از تکمیل آموزش های زبانی، دانشجو بدون درنگ می تواند به تحصیل باز گردد.
دانشجویان غیر ایرانی فارغ از این که از کدام فرهنگ آمده باشند، مشمول کلیۀ قوانین و مقررات انضباطی دانشگاه هستند. پس از تکمیل فرآیندهای ثبت نام، دفتر پذیرش برای صدور پروانۀ اقامت دانشجویی در وزارتخانۀ مربوطه مکاتبه خواهد کرد و برای تمدید اقامت نیز این روند طی خواهد شد. دانشجو موظف است حداقل یک ماه پیش از تمام شدن مدت اقامت خود به دفتر پذیرش دانشگاه مراجعه نماید.
دانشجویان خارجی نیز مانند دانشجویان ایرانی حق اقامت در خوابگاه با پرداخت شهریه را دارند. همچنین از تمام حقوق دانشجویان ایرانی از جمله بیمۀ دانشجویی برخوردار است. فراغت از تحصیل دانشجویان کارشناسی و برگزاری جلسات دفاع دانشجویان ارشد و دکتری منوط به پرداخت کامل شهریه برای دانشجویان غیر بورسیه است. شایان ذکر است دانشجویان غیر ایرانی تنها در همان رشته ای که پذیرش شده اند می توانند ادامۀ تحصیل دهند. به همین دلیل در صورت تمایل به تغییر رشته باید تمام مراحل درخواست ویزای تحصیلی ایران و پذیرش دانشگاه را از اول طی نمود.

اخذ تابعیت ایران بعد از تحصیل در این کشور

ارائۀ مدرک تحصیلی و گواهی ریز نمرات پس از فارغ التحصیلی به دانش آموختگان غیر ایرانی منوط به اخذ و ارائۀ روادید خروج قطعی از کشور است که به تأیید پلیس مهاجرت رسیده باشد. به طور کلی داشتن ویزای تحصیلی در هر کشوری به معنی اقامت دائمی در آن سرزمین نیست. اما در هنگام تحصیل با یادگیری مهارت و مشغول بودن به شغلی خاص می توانید پس از اتمام تحصیلات ویزای کاری دریافت کرده و پس از طی زمانی مشخص اقامت دائم کشور مورد علاقۀ خود را کسب کنید.

دانشجویان غیر ایرانی عموماً از کدام کشورها هستند؟

در حالی که به دلیل مناسبات منطقه ای و دینی اکثریت دانشجویان خارجی از کشورهای اسلامی و سرزمین های همسایه هستند، آمار دانشجویان چینی، روسی، اوکراینی، مجارستانی و آفریقایی نیز عدد نسبتاً قابل توجهی است. بیشتر این دانشجویان در رشته های ادبیات فارسی، تاریخ، فلسفه، علوم انسانی و هنرهای شرقی مشغول به تحصیل علم هستند. این افراد عموماً برای تحصیلات تکمیلی وارد ایران شده اند و تحصیل در کشور ما را فرصتی برای آشنایی با فرهنگی متفاوت با آن چه تاکنون تجربه کرده اند، می دانند.

اهمیت پذیرش دانشجوی خارجی در ایران

حضور توریست ها، تجار خارجی، سفیران فرهنگی و هنری از سرزمین های دیگر، شخصیت های علمی و دانشجویان بین المللی در کشور می تواند باعث تبادلات فرهنگی و علمی و غنای کشور در زمینه های متفاوت شود. به طور کلی داشتن ارتباط وسیع با دنیا یکی از مؤلفه های مهم در پیشرفت جامعه است و حضور دانشجویان خارجی در ایران می تواند فرصت مناسبی برای این موضوع باشد و باعث شود ارتباطات مؤثر مردم به خصوص جوانان با خارجیان به نحو مطلوبی برقرار شود و تجربیات و دانش روز ملل دیگر را می توان به راحتی دریافت و از آن استفاده کرد. به علاوه این دانشجویان در صورت بستر سازی مناسب می توانند تأثیرات متقابل آموزشی مثبت  نیز در کشور خودشان را داشته باشند.

شرایط حوزۀ علمیه برای ادامۀ تحصیل در ایران

جدا از وزارت علوم و تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و همچنین مجموعۀ دانشگاه های آزاد، در کشور ما حوزه ها و مدارس علمیه ای نیز وجود دارند که محیط هایی برای آموزش امور دینی هستند. حوزه های علمیه در واقع مؤسسات یا نهادهای آموزشی هستند که موضوعات آموزشی این مکان ها مربوط به امور دینی و مذهبی است. کار حوزۀ علمیه تربیت طلاب علوم دینی و آماده سازی آن ها برای اخذ مقام روحانیت است. تقریباً می توان گفت تمامی ادیان چنین مؤسسه ای برای آموزش روحانیون مذهبی و تدریس علوم دینی به پیروان خود دارند. در حوزه های علمیه ای که مختص مسلمانان است، طلبه ها در خوابگاه هایی به نام حجره زندگی و تحصیل می کنند. دوره های تحصیلی در این مؤسسات مانند دانشگاه دارای سطوح و مقاطع متفاوتی است که شامل موارد زیر می شوند:
–    دروس مقدماتی = پایۀ یک تا سه
–    سطح یک (کاردانی) = پایۀ چهار تا شش
–    سطح دو (کارشناسی) = پایۀ¬ هفت تا نه که همراه با پایان نامه است.
–    سطح سه (کارشناسی ارشد) = پایۀ ده که مجدداً همراه با پایان نامه است.
–    سطح چهار درس خارج (دکتری) = دروس خارج فقه و اصول که حداقل یک سال طول می کشد و مانند سطوح دو و سه همراه با پایان نامه است.
همان طور که از توضیحات فوق می توان استنباط کرد، مدارک حوزۀ علمیه معادل با مدارک دانشگاهی است و می توان در موارد رسمی به آن استناد کرد.
دروس اصلی حوزه های علمی شیعه که مستقر در ایران هستند به شرح زیر است:
–    ادبیات عرب برای درک عمیق آیات قرآن و احادیث
–    فقه
–    اصول فقه
–    منطق ارسطویی برای درک بهتر و برداشت درست تر از منابع اسلامی
–    کلام یا عقاید اسلامی
–    فلسفۀ اسلامی
–    حدیث
–    رجال
–    تاریخ اسلام
–    تجوید قرآن
–    تفسیر قرآن
آموزش کامل سطوح حوزۀ علمیه حدود دوازده سال طول می کشد که در این مدت طلبه به بالاترین درجۀ علمی در دین (معادل دکتری در دانشگاه) می رسد. حوزۀ علمیۀ قم یا جامعه المصطفی یک مرکز علمی مذهبی در شهر قم است که به نوعی مرکزیت جامعۀ شیعه در کل جهان را به عهده دارد. این مرکز از ابتدای تأسیس میزبان طلاب شیعۀ زیادی از سرتاسر جهان اسلام بوده است. پیش از قم، شهر نجف در عراق مرکز آموزش و ترویج مذهب شیعه شناخته می شد. اما با تغییراتی که در طول تاریخ، در جامعۀ ایران و اعراب عراقی به وجود آمد باعث شد که پایتخت معنوی شیعیان، شهر قم در قلب ایران باشد. این مرکز در واقع هستۀ اصلی تمامی حوزه های علمیه در سرتاسر کشور است. حوزۀ علمیۀ قم به طور مستقیم زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی ایران آیت الله خامنه ای اداره می شود و بر خلاف دیگر مؤسسات آموزشی ارتباطی با وزارتخانه های علوم و بهداشت ندارد. این مرکز علاوه بر تعلیم و تربیت روحانیون وظیف، نشر و تبلیغ تفکر شیعه به سرتاسر دنیا را نیز دارد. از این رو به شدت از دانش پذیران و طلاب خارجی استقبال می کند. طبق آماری که همین مؤسسه منتشر می کند، در حدود چهل هزار طلبۀ غیر ایرانی در قم و سایر شهرها در حال تحصیل هستند که حدود هفت هزار نفر از این افراد چینی است.
حوزه های علمیه در استان های ترک زبان کشور بیشتر پذیرای طلابی از کشور ترکیه و جمهوری آذربایجان هستند که به دلیل همزبانی و فرهنگ مشترک این خطه از ایران با این دو کشور ترک، طبیعی است. شیعیان افغان نیز گروه بزرگی از طلاب را تشکیل می دهند. بسیاری از بزرگان مذهبی افغانستان دانش آموختۀ جامعه المصطفی هستند. طلاب غیر ایرانی نیز مانند دانشجویان خارجی برای تحصیل در کشور باید درخواست ویزای تحصیلی ایران را ثبت کرده و همان فرآیند را طی کنند. اما درخواست خود را به جای سامانۀ ساارگ در سایت حوزۀ علمیۀ جامعه المصطفی ثبت می کنند. به علاوه این که افراد داوطلب تحصیل در علوم دینی باید مسلمان و پیرو مذهب شیعه باشند. تمامی حوزه های علمیه کشور که زیر نظر قم هستند و همگی مختص شیعیان دوازده امامی است. اما حوزۀ علمیۀ گرگان امکان تحصیل برای اهل تسنن را نیز به وجود آورده و طلاب ایرانی و خارجی سنی می توانند در این مرکز تحصیل کنند.

جمع بندی

به طور کلی تحصیل در هر رشته و کسب هر علمی در خارج از مرزهای سرزمین مادری، علاوه بر استفاده و آشنایی با علوم کشور مقصد، می تواند تجربه ای ناب از زندگی در فرهنگی متفاوت را نیز در اختیار مسافر علمی بگذارد. درخواست ویزای تحصیلی ایران برای خارجیان یا اقدام ایرانیان برای اخذ روادید تحصیلی به مقصد هر کشوری می تواند آغاز کسب یک بینش جدید از زندگی باشد. در این نوشتار اطلاعات مختصری از شرایط دانشگاه ها و مؤسسات آموزشی ایران و همچنین توضیحات مختصری دربارۀ انواع روادید به خصوص روادید تحصیلی و نحوۀ اخذ آن ها گنجانده شده است. اگر باز هم سؤالی در این خصوص در ذهنتان بی پاسخ مانده است با شماره تلفن 02141276 تماس حاصل نموده و یا فرم مشاوره رایگان را پر کنید تا مشاوران مجرب ما در مؤسسۀ آرمان من به شما کمک کنند.