تحصیل پرستاری در آلمان

همگام با کاهش نرخ رشد جمعیت جهانی، بیشتر کشورهای جهان با مشکلات اجتناب ناپذیر جمعیت پیر روبرو شده اند. کم شدن تعداد جوانان در سن کاربری کشور نه تنها می تواند بر رشد اقتصادی آن کشور تأثیر منفی بگذارد، بلکه بر کیفیت رفاه و نوع مراقبت های بهداشتی جمعیت مسن نیز مؤثر است. کشور آلمان یکی از ده کشور برتر جهان است که متأسفانه بیشتر جمعیت آن را افراد بالای ۶۵ سال تشکیل می دهند. گزارش ها حاکی از آن است که تا سال ۲۰۲۵ کشور آلمان در بخش پرستاری به چیزی حدود ۱۵۰۰۰۰ پرستار جدید نیاز خواهد داشت.
جای تعجب نیست که این کشور همواره در حال استخدام نیروی پرستار جدید از خارج از کشور است که بتواند نیاز سالمندان را که در حال گذران دوران بازنشستگی خود هستند و نیاز به مراقبت دارند، تأمین کند. اگر فردی تحصیلات پرستاری خود را در کشور محل اقامت خود گذرانده و پرستاری است که قصد کار در آلمان را دارد، باید ابتدا دورۀ Anerkennung را با موفقیت طی کند. این دوره در واقع شامل مراحلی است که صلاحیت حرفه ای پرستار را ثابت می کند و به وی اجازۀ کار در آلمان را می دهد. در صورتی هم که فرد متقاضی تحصیل پرستاری در آلمان باشد مسیرهای مختلفی را می تواند برای رسیدن به این هدف طی کند. در ادامۀ این مطلب به بررسی شرایط تحصیل پرستاری در آلمان پرداخته خواهد شد‌.

تحصیل پرستاری در آلمان

معمولاً دانشجویان بین المللی پرستاری در آلمان باید یک دورۀ کارآموزی با نام Ausbildung را در بیمارستان های آلمان سپری کنند. دلیل این کار این است که در آلمان پرستاری فقط یک رشتۀ نظری یا یک مقطع کارشناسی معمولی نیست که بشود آن را تنها در محیط دانشگاه تدریس کرد. دانشجویان ملزم به گذراندن دورۀ کارآموزی هستند تا بتوانند با این رشته به طور عملی نیز آشنا شوند. قبل از دورۀ کارآموزی هم دانشجویان ابتدا باید مدرک B2 را در زبان آلمانی کسب کنند چرا که برای تعامل با بیماران آلمانی در بیمارستان لازم است بتوانند به زبان آنان سخن بگویند. پس در واقع دانشجویان بین المللی برای تحصیل پرستاری و اخذ پذیرش تحصیلی از دانشگاه های آلمان موظف هستند زبان آلمانی خود را تا سطح B2 برسانند.
به محض گرفتن پذیرش، دانشجو به مدت سه سال تحت آموزش های عملی و تئوری قرار می گیرد و همزمان هم بین ۱۰۰۰ الی ۱۲۰۰ یورو نیز پول به عنوان دستمزد دریافت می کند. این برنامه تمام وقت سه ساله شامل  ۲۱۰۰ ساعت آموزش در یک دانشکده و ۲۵۰۰ ساعت آموزش در بیمارستان است. دانشجو پس از پایان برنامه ملزم به شرکت در یک آزمون دولتی و قبولی در آن است تا بتواند مدرک کارآموزی پرستاری را دریافت کند. پس از موفقیت در اتمام دورۀ کارآموزی، دانشجو می تواند در بیمارستان ها، خانه های سالمندان، شرکت های بیمۀ درمانی، مراکز سرپایی و کلینیک‌ ها مشغول به کار شود.

شرایط تحصیل پرستاری در آلمان

در ابتدای سال ۲۰۲۰، قانون جدید حرفه ای کشور آلمان موسوم به Pflegeberufegesetz, PflBG اجرا شد. تمامی متقاضیان تحصیل پرستاری در آلمان ابتدا باید یک دورۀ دو ساله پرستاری عمومی را بگذرانند. پس از پایان دورۀ عمومی و با آغاز سال سوم، دانشجو تصمیم می گیرد که می خواهد به عنوان یک پرستار معمولی آموزش ببیند و یا اینکه قصد دارد تحصیل خود را به صورت تخصصی در حوزۀ پرستاری کودک و پرستاری سالمندی ادامه دهد. بنابراین در سال سوم تحصیل کارآموزی، دانشجو می تواند تخصص خود را برای اینکه می خواهد چه پرستاری باشد انتخاب کند.
براساس قانون جدید پرستاری در کشور آلمان، دوره های پرستاری نیز در برخی از دانشگاه ها به جهت پوشش مهارت هایی که دانشجویان در دورۀ کارآموزی آموزش دیده اند، برگزار می شوند. برای تحصیل در رشتۀ پرستاری در آلمان، دانشجویان باید مدرک فارغ التحصیلی دبیرستان را به همراه ریز نمرات رسمی در اختیار دانشگاه قرار دهند. البته دانشجو باید مدرک مهارت زبان آلمانی که استاندارد آن سطح B2 است را داشته باشد. لازم به ذکر است که کپی قرارداد منعقد شده بین دانشجو و بیمارستان محل کارآموزی که دانشجو دورۀ کارآموزی را در آن گذرانده نیز برای شرکت در دوره های دانشگاهی الزامی است. برای مثال، برای شرکت در برنامۀ پرستاری در دپارتمان بهداشت حرفه ای متعلق به دانشگاه دولتی تعاونی بادن-وورتمبرگ Baden-Wuerttemberg Cooperative State University، متقاضیان باید مدرک معادل صلاحیت ورود به دانشگاه های آلمان موسوم به Abitur، مدرک اثبات مهارت زبان آلمانی و یک قرارداد با یکی از بیمارستان های آلمان را داشته باشند. لازم به ذکر است که مدرک Abitur برای دانشجویان بومی بوده و دانشجویان بین المللی برای تحصیل کارشناسی پرستاری ملزم به ارائۀ مدرک معادل آن هستند که برای کشور ایران این مدرک همان دیپلم است.

نحوۀ گرفتن پذیرش تحصیل پرستاری در آلمان

برای اینکه فرد بتواند پذیرش تحصیل پرستاری در آلمان را کسب کند، لازم است که همۀ اقداماتی که در ادامه مورد بررسی قرار می گیرند را اجرا نمایید. مدرک پرستاری و تحصیل پرستاری در آلمان نسبتاً جدید است بنابراین دانشگاه های محدودی آن را ارائه می‌ دهند. دانشکده های پرستاری در آلمان به دو نوع اصلی تقسیم بندی می ‌شوند که یکی مدرک دانشگاهی سه ساله را به دانشجویان ارائه می دهد و دیگری آموزش های حرفه ای سه ساله را برای دانشجویان علاقمند به تحصیل پرستاری فراهم می کند. هر دو نوع دانشکده معایب و مزایای خود را دارند و برای برخی از دانشجویان مقرر می ‌شود که هر دو دوره را به صورت همزمان با هم یا یکی پس از دیگری بگذرانند تا بتوانند تخصص پرستاری در کشور آلمان را دریافت کنند. بنابراین دانشجو بهتر است در قدم اول و قبل از درخواست تحصیل دربارۀ نوع دانشکده ای که می‌خواهد در آن تحصیل کند، تحقیق نمایند.
در قدم بعدی گرفتن پذیرش تحصیلی در آلمان برای رشتۀ پرستاری، دانشجو باید دربارۀ دانشکده ها و دانشگاه های برتر تحصیل در این رشته تحقیق کند. این دانشکده ها دارای وب سایتی به زبان آلمانی و انگلیسی هستند که کسب اطلاعات در مورد دانشکده، دوره های ارائه شده توسط آن و میزان شهریه را آسان می کند. همچنین دانشجو باید تصمیم بگیرد که آیا می خواهد درون شهر تحصیل کند یا روستا، چرا که موقعیت دانشکده برای پیش بینی هزینه های زندگی کمک بسیار زیادی به دانشجو می کند.

برای تحصیل در خارج از کشور معمولاً دانشجویان بین المللی ملزم به دانستن زبان مادری و ارائۀ سطح مشخصی از مهارت در آن زبان هستند. بنابراین در قدم بعدی نحوۀ گرفتن پذیرش تحصیلی، دانشجویان علاقمند به تحصیل پرستاری در آلمان باید سطح مهارت زبان آلمانی را به B1 و B2 برسانند تا هم بتوانند به ‌راحتی تحصیل نموده و هم در زندگی روزمره به راحتی با بومیان آلمانی ارتباط برقرار کنند.
در مرحلۀ بعد، دانشجو باید هزینۀ تحصیل پرستاری در آلمان را بررسی کند تا بتواند برای تحصیلات خود آمادگی مالی داشته باشد. هزینۀ هر ترم تحصیل پرستاری در آلمان حدود ۲۰۰ الی ۳۵۰ یوروست و دورۀ پرستاری در هفت ترم به پایان می رسد. در گام بعد، دانشجو باید مدارک لازم جهت گرفتن پذیرش تحصیلی را آماده کند. از آنجایی که هر دانشگاه پرستاری در آلمان شرایط و ضوابط خاص خود را دارد، دانشجو می تواند از طریق وب ‌سایت هر دانشگاه آنها را بررسی نماید. اما به طور کلی شرایط عمومی برای دانشجویان بین المللی شامل مواردی همچون مدرک عمومی ورود به دانشگاه Abitur، مدرک دورۀ کارآموزی Ausbildung، انگیزه نامه، مدرک زبان انگلیسی سطح B1 و B2 یا معادل آن یعنی آیلتس با نمرۀ ۶ و مدرک زبان آلمانی در سطح حداقل B2 است.
در قدم بعدی و پس از آماده کردن مدارک، دانشجو باید اطلاعات خود را جهت اپلای به صورت اینترنتی ثبت کند و منتظر پاسخ دانشگاه باشد. در صورتی که دانشگاه با درخواست دانشجو برای تحصیل پرستاری در آلمان موافقت کند از وی برای مصاحبه یا آزمون ورودی دعوت به عمل می آید. آزمون ورودی و مصاحبه برای دانشجویان بین المللی می تواند به صورت آنلاین هم برگزار شود. از دیگر مدارک لازم جهت گرفتن پذیرش تحصیلی در آلمان نامۀ تمکن مالی، سابقۀ کیفری، گواهی پزشکی و بیمۀ درمانی آلمان است که فرد باید قبل از عزیمت به آلمان آن را دریافت نماید.

هزینۀ تحصیل پرستاری در آلمان

در مقایسه با کشورهای همسایۀ آلمان، هزینۀ زندگی در این کشور نسبتاً ارزان است. به طور متوسط یک دانشجوی بین المللی برای اینکه هزینه ‌های زندگی خود مانند غذا، لباس، اجاره، کتاب و سایر موارد را تأمین کند به ماهیانه حدود ۸۵۰ یورو نیاز خواهد داشت. البته این رقم باید برای دانشجویان به عنوان مبنا قرار گیرد چرا که عوامل مختلفی مثل شهری که دانشجو در آن زندگی می کند و شیوۀ زندگی می تواند بر هزینه های ماهانۀ زندگی در کشور آلمان تأثیر بگذارد.
برخلاف سایر کشورها که دانشجویان برای تحصیل پرستاری و دریافت مدرک مجبور به پرداخت هزینه‌ های بسیار زیاد و ده ها هزار دلار هستند، در کشور آلمان دانشجویان بلافاصله پس از شروع دورۀ کارآموزی می توانند کسب درآمد کنند. حقوق پرستاران کارآموز در کشور آلمان ماهیانه بین ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ یوروست. لازم به ذکر است که بیشتر دانشگاه ها و کالج های دولتی آلمان برای تحصیل پرستاری هیچ شهریه ای از دانشجویان دریافت نمی ‌کنند اما دانشجویان موظف هستند که هر ترم مبلغ ۲۰۰ تا ۳۵۰ یورو را به صورت هزینۀ ترم به دانشگاه پرداخت کنند. این هزینه برای رفاه حال دانشجویان، تأمین هزینه ‌های اداری، بودجۀ مسکن دانشجویان، اماکن ورزشی، کافه ها، رستوران های دانشگاه و مراکز تفریحی دانشجویان مورد استفاده قرار می گیرد.

بهترین دانشگاه ها برای تحصیل پرستاری در آلمان

1. دانشگاه علمی کاربردی هامبورگ Hamburg University of Applied Science HAW Hamburg

HAW سومین و بزرگترین دانشگاه علمی کاربردی در آلمان به شمار می رود.  این مؤسسۀ آموزش عالی و تحقیقات کاربردی که در هامبورگ آلمان واقع شده، دارای ۴ دانشکده و ۱۸ دپارتمان است. دانشجویانی که علاقمند به تحصیل پرستاری در آلمان و در این دانشگاه هستند، می توانند به بخش پرستاری دانشگاه تحت گروه پرستاری و مدیریت مراجعه کنند. در این دانشکده، دورۀ پرستاری به مدت ۷ ترم طول می ‌کشد و دانشجویان موظف به پرداخت مبلغی معادل ۳۳۵ یورو به عنوان شهریه یا در واقع کمک هزینه به دانشگاه هستند.
متقاضیان تحصیل پرستاری در آلمان و به خصوص تحصیل در این دانشگاه باید کلیۀ مدارک خود اعم از صلاحیت ورود به دانشگاه، مدارک سلامت پزشکی و مدارک اثبات مهارت زبان را به ارائه دهندۀ آموزش یا همان بیمارستانی که دانشگاه با آن همکاری دارد، ارائه دهد. سپس مدیریت دانشگاه با مدیریت بیمارستانی که قرار است آموزش را ارائه دهد، تصمیمات خود را مبنی بر انتخاب دانشجو بررسی می کنند. در صورتی که دانشجو توسط دانشگاه پذیرفته شود، مدارک ثبت نام از طرف دفتر پذیرش و ثبت نام دانشجویی برای وی ارسال می‌ شود.

2. دانشگاه علمی کاربردی اچ اس بی Hochschule Breman City University of Applied Science HSB

این دانشگاه دولتی که در شهر برمن آلمان واقع شده است برنامه‌ های متنوعی را در رشته ‌هایی مثل مهندسی، علوم اقتصادی، علوم اجتماعی و پرستاری ارائه می دهد. متقاضیان بین المللی که تمایل به تحصیل در رشتۀ پرستاری در این دانشگاه دارند، می ‌توانند برای برنامۀ بین المللی پرستاری در مقطع کارشناسی که ۸ ترم به طول می انجامد، شرکت کنند. از آنجایی که زبان تدریس در این دانشگاه آلمانی است متقاضیان موظف به ارائۀ مدرک اثبات مهارت زبان آلمانی در سطح C1 هستند. همچنین مطابق با چهارچوب زبان اروپایی، متقاضیان باید به زبان انگلیسی هم مسلط باشند و مدرک خود را در سطح B1 به دانشگاه ارائه دهند. تحصیل در این دانشگاه برای دانشجویان بین المللی به صورت رایگان بوده ولی آنها هر ترم موظف به پرداخت مبلغ کمتر از ۳۰۰ یورو برای کمک به خدمات اجتماعی دانشگاه هستند. فارغ التحصیلان دورۀ بین المللی پرستاری یک مدرک لیسانس، یک لیسانس علوم و یک پروانۀ اشتغال شناخته شده توسط دولت به عنوان یک پرستار دریافت می کنند.

3. دانشگاه دولتی تعاونی بادن وورتمبرگ Baden-Wuerttemberg Cooperative State University

این دانشگاه دولتی تعاونی در شهر اشتوتگارت آلمان واقع شده و یکی از بهترین دانشگاه ها برای تحصیل پرستاری در آلمان است. سیستم آموزشی این دانشگاه ترکیبی از کارآموزی پرستاری و دورۀ دانشگاهی و آکادمیک است. همچنین برنامه‌ های دیگری مثل مدیریت بازرگانی، مهندسی و علوم اجتماعی در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در این دانشگاه ارائه می ‌شوند. علاقمندان ثبت ‌نام در این دانشگاه و تحصیل پرستاری باید قرارداد امضا شده از ارائه دهندۀ آموزش یا بیمارستانی که آموزش را ارائه می ‌دهد، داشته باشند. زبان تدریس در این دانشگاه نیز آلمانی است و دانشجویان باید مهارت خود را در زبان آلمانی برای دانشگاه ثابت کنند. لازم به ذکر است که دورۀ پرستاری در این دانشگاه ۶ ترم به طول می انجامد.

شرایط کار پس از تحصیل پرستاری در آلمان

همانطور که در بخش مقدمۀ این مقاله ذکر شد، کشور آلمان جزء کشورهای پیر در جهان محسوب می شود، بنابراین به دنبال جذب نیروی کار از کشورهای دیگر است. با توجه به نیاز مبرم آلمان برای جذب پرستار، دانشجویان پرستاری و یا افرادی که در دوره‌ های کارآموزی پرستاری شرکت کرده اند، می ‌توانند پس از فارغ التحصیلی و دریافت مدرک، بلافاصله وارد بازار کار شده و در مراکز درمانی و بیمارستان ها مشغول به کار شوند. لازم به ذکر است که دانشجویان رشتۀ پرستاری که در کشور آلمان تحصیل کرده ‌اند و با شرح وظایف پرستاری در کشور آلمان آشنایی بیشتری دارند نسبت به افرادی که ویزای پرستاری برای کار در آلمان را دریافت کرده اند، برای اشتغال در اولویت قرار دارند. دانشجویانی که وارد بازار کار می ‌شوند پس از سه سال کار پرستاری می ‌توانند اقامت دائم کشور آلمان و پس از آن پاسپورت این کشور را دریافت کنند.

حقوق و دستمزد پرستاران در کشور آلمان

پرستاری در کشور آلمان یکی از شغل های پردرآمد به شمار می ‌رود چرا که دانشجویان از همان دوران کارآموزی شروع به دریافت دستمزد و حقوق می کنند. بنابراین تحصیل پرستاری در آلمان با وجود هزینۀ کمی که دارد درآمد خوبی را نصیب متقاضیان و دانشجویان نیز می کند. در دورۀ کارآموزی دستمزد افراد و پرستاران در سال اول ۱۱۰۰ یورو، در سال دوم ۱۲۰۰ یورو و در سال سوم ۱۳۰۰ یوروست که البته این دستمزد بنابر ساعات کاری دانشجو مقرر می ‌شود. پس از فارغ التحصیلی و ورود پرستاران به بازار کار درآمد آنها تا چندین برابر افزایش پیدا می کند به طوری که هر پرستار بین ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ یورو به صورت ماهیانه دریافت نموده و این دریافتی حتی تا ۴۰۰۰ یورو هم می‌ رسد.

جمع بندی

تحصیل پرستاری در آلمان مزایای خیلی زیادی برای متقاضیان دارد که یکی از آنها فرصت استفاده از امکانات سطح بالای دانشگاه‌ های این کشور است. همچنین دانشجویان می توانند ضمن تحصیل به کار هم مشغول شوند و هزینه ‌های زندگی خود را کاملاً پوشش دهند. یکی دیگر از مزایای تحصیل پرستاری این است که دانشجویان می توانند همزمان با گذراندن دورۀ کارآموزی دستمزد هم دریافت کنند و به این روش هزینه های تحصیل و زندگی خود را تأمین نمایند. به طور کلی تحصیل پرستاری در آلمان می تواند فرصت ایده آلی باشد که دانشجویان با هزینۀ کم یک مدرک معتبر را دریافت نموده و بتوانند اقامت دائم کشور آلمان را نیز دریافت کنند. با گرفتن اقامت دائم کشور آلمان فرد بدون اینکه نیازی به گرفتن ویزا داشته باشد، می تواند به کشورهای حوزۀ شینگن سفر کند. برای کسب اطلاعات بیشتر و راهنمایی در خصوص تحصیل پرستاری در کشور آلمان می توانید با شماره تلفن 02191004190 تماس گرفته و یا فرم مشاوره رایگان را پر کنید تا کارشناسان مای‌آرمان، شما را راهنمایی نمایند.